30 lat programu Leader

17 marca 2021 Drukuj

Inicjatywa Leader została zapoczątkowana w 1991 roku w celu podniesienia potencjału rozwojowego terenów wiejskich przez wykorzystanie lokalnych inicjatyw i zdolności, promocję pozyskiwania technologii (know-how) w zakresie lokalnego zintegrowanego rozwoju oraz rozpowszechnianie tych technologii na innych terenach wiejskich.

Poszczególne podejścia do rozwoju wsi wypróbowywane przed początkiem lat dziewięćdziesiątych miały zazwyczaj charakter sektorowy, skupiały się głównie na rolnikach i miały na celu wywoływanie zmian strukturalnych w rolnictwie. Stosowano podejścia odgórne, w których systemy wsparcia były ustalane na szczeblu krajowym lub regionalnym. Lokalni uczestnicy nie zawsze byli zachęcani do zdobywania umiejętności potrzebnych do kształtowania przyszłości własnych terenów.

Oddolne podejście na rzecz konkretnego terytorium, angażujące społeczności lokalne i dodające wartości zasobom lokalnym, stopniowo zaczęło być postrzegane jako nowy sposób na tworzenie miejsc pracy i firm na obszarach wiejskich. Podejście Leader zaczęło w sposób eksperymentalny łączyć na szczeblu lokalnym różne projekty i pomysły, partnerów i zasoby. Okazało się idealnym instrumentem do testowania sposobu na rozwijanie szans terenów wiejskich. Część obszaru Unii, na której stosowane jest podejście Leader, liczba grup Leadera oraz poziom finansowania przyznawany koncepcjom typu Leader wzrosły znacząco od momentu zapoczątkowania inicjatywy Leader w 1991 roku.

Inicjatywa miała trzy generacje: Leader I (1991–1993), Leader II (1994–1999) i Leader+ (2000–2006). W tym czasie państwa członkowskie i regiony posiadały niezależne programy Leader z osobnym finansowaniem wydzielanym na szczeblu Unii. Od 2007 roku koncepcja Leader została zintegrowana (włączona do głównego nurtu) z ogólną polityką unijną w zakresie rozwoju obszarów wiejskich. Oznacza to, że Leader został włączony do krajowych i regionalnych ogólnych programów rozwoju wsi wspieranych przez UE obok szeregu innych wątków rozwoju obszarów wiejskich. Finansowanie Leadera od 2007 roku pochodzi z ogólnych przydziałów finansowych otrzymywanych przez każde państwo członkowskie z Unii – w Polsce w ramach Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW).

LGD „Dolina Giełczwi” realizuje lokalne strategie rozwoju w ramach inicjatywy Leader od 2009 r.

źródło: Poradnik „Podejście Leader”